فهرست مطالب
در دوران تحصیل، یکی از مراحل مهم و چالش‌برانگیز، پایان نامه است که نقطه پایانی یادگیری‌ها و تلاش‌های دانشجویان به شمار می‌آید و نتیجه گیری پایان نامه یکی از مهم ترین اجزای آن می باشد. انجام پایان نامه، فرصتی است که دانشجویان برای نشان دادن توانایی‌ها، مهارت‌ها، و دانش تخصصی‌شان به کار می‌برند و به عنوان محصول نهایی تحصیلات خود، یک گام مهم در راستای حرفه‌ای‌تر شدن و پیوستن به جامعه‌ی علمی و صنعتی به‌شمار می‌آورند. فصل های پایان نامه ارشد بخش‌های مهم و اصلی تحقیق هستند که جزئیات و نتایج تحقیقات را بیان می‌کنند. هر فصل به موضوع خاصی اختصاص دارد و از برنامه‌ریزی دقیق برخوردار است. اما آخرین و شاید می توان گفت مختصر و مفیدترین قسمت پایان نامه نتیجه گیری پایان نامه است.
بعد از انتخاب موضوع پایان نامه که یکی از مهم‌ترین مراحل تحقیقات علمی است، نتیجه گیری پایان نامه یکی از بخش‌های حیاتی و اساسی است که تمام تلاش‌ها و تحقیقات انجام‌شده در مسیر تدوین پایان نامه را یکجا می‌آورد. در این بخش، نتایج و پاسخ‌های به دست آمده از سوالات پژوهشی و فرضیات مورد مطالعه به صورت خلاصه ارائه می‌شود و در ارتباط با اهداف تحقیق، بررسی می‌شود. به واسطه نتیجه‌گیری، دانشجو می‌تواند نتایج حاصل از پژوهش‌ها و تحقیقات خود را ارزیابی و بیان کند که آیا فرضیات تحقق یافته‌اند یا خیر و چگونه می‌توانند در آینده از این نتایج استفاده کنند.
در این مقاله، هدف ما ارائه راهنمایی‌ها و نکات مفیدی است که دانشجویان را در تدوین نتیجه گیری پایان نامه هایشان یاری نماید.
بحث و نتیجه گیری پایان نامه کارشناسی ارشد
در قسمت بحث و نتیجه گیری پایان نامه کارشناسی ارشد، نتایج حاصل از تحقیقات و پژوهش‌ها به طور دقیق و کامل مورد بررسی قرار می‌گیرد. همچنین دانشجو به تبیین و تحلیل نتایج به‌دست آمده پرداخته و آنها را با مطالعات پیشین و فرضیات مطرح شده در مقدمه مقایسه می‌کند. در ضمن تفسیر نتایج و توضیح دلیل و اهمیت آنها از جمله مسائل مهمی هستند که در این بخش به آن پرداخته می‌شود.
در این بخش، می‌توان به نتایج مثبت و منفی پژوهش اشاره کرده و مزایا و معایب این نتایج را تبیین نمود. همچنین، اشکالات و محدودیت‌های ممکن در روش‌ها و تحقیقات نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد و راهکارهای ارتقاء کیفیت تحقیقات در آینده مطرح می‌شود. بخش بحث باید به طور دقیق و کامل به تحقیقات و نتایج رسیده پرداخته و توانایی‌های علمی و پژوهشی دانشجو را نشان دهد.
از طرفی مهم است که دانشجو به طور واضح و شفاف نتیجه نهایی تحقیقات خود را اعلام کند و به دلیل‌هایی که این نتایج به دست آمده‌اند، اشاره کند. همچنین، دانشجو می‌تواند به مزایا و معایب نتایج پژوهش اشاره کرده و پیشنهادهایی برای تحقیقات آینده ارائه نماید. بخش نتیجه‌گیری به عنوان پایانی نهایی از تلاش‌ها و زحمات دانشجو می‌باشد و نتایج ارزشمند این تحقیقات را به خوانندگان ارائه می‌دهد.
در کل، بخش بحث و نتیجه گیری پایان نامه کارشناسی ارشد نشان‌دهنده توانمندی‌ها و مهارت‌های علمی و تحقیقاتی دانشجو است و نتایج حاصله از تحقیقات او را به چشم دیگران به نمایش می‌گذارد. این بخش‌ها باید با دقت و دانش علمی تدوین شوند تا از ارزش و اهمیت پژوهش‌ها و نتایج به دست آمده مطمئن شویم و تلاش‌های دانشجو به نحو احسنت درک گردد.
نتیجه گیری پایان نامه چند صفحه باشد؟
بخش نتیجه گیری پایان نامه به عنوان خلاصه‌ای از نتایج و یافته‌های اصلی تحقیق ارائه می‌شود و می‌تواند بسته به محتوای پژوهش و میزان نتایج حاصله، اندازه متفاوتی داشته باشد.
معمولاً بخش نتیجه گیری در پایان نامه‌ها تا چند صفحه ادامه دارد؛ اما ممکن است تعداد بیشتری نیز داشته باشد، به ویژه اگر تحقیق بسیار گسترده‌ای انجام شده باشد و نیاز به ارائه جزئیات بیشتری باشد. به طور معمول، حدود 2 تا 5 صفحه برای بخش نتیجه‌گیری مناسب به نظر می‌رسد.
در نهایت، تعداد صفحات بخش نتیجه گیری پایان نامه می‌تواند بستگی به دانشگاه یا مرکز تحصیلی مربوطه و همچنین دستورالعمل‌های ارائه شده برای نگارش پایان نامه داشته باشد. اما همواره بهتر است در این بخش، مطالب کوتاه، مفید و مهم ارائه شوند تا خوانندگان بتوانند به سرعت به نتیجه گیری ها دسترسی پیدا کنند.
نحو نوشتن بحث و نتیجه گیری پایان نامه
نحوه نوشتن بحث و نتیجه گیری در پایان نامه به رعایت چند مورد کلیدی و مراحلی بستگی دارد. در ادامه به نحوه نوشتن هر بخش توضیح می‌دهم:
بازبینی نتایج:
در ابتدا، نتایج حاصل از تحقیقات را به صورت خلاصه مرور کنید و به دقت آنها را بررسی کنید.
تفسیر نتایج:
سپس، نتایج را تفسیر کنید و توضیح دهید که چگونه با فرضیات مطرح شده در مقدمه همخوانی یا عدم همخوانی دارند.
مقایسه با مطالعات قبلی:
نتایج خود را با مطالعات و پژوهش‌های قبلی در زمینه مورد بررسی مقایسه کنید و تفاوت‌ها و هم‌راستایی‌ها را بیان کنید.
بررسی اشکالات و محدودیت‌ها:
در صورت وجود اشکالات و محدودیت‌هایی در تحقیقات، آنها را بررسی کنید و راهکارهایی برای غلبه بر این مشکلات ارائه دهید.
توضیح اهمیت نتایج:
به اهمیت و پیامدهای نتایج حاصله اشاره کنید و بیان کنید که چگونه این نتایج می‌توانند به حل یا پیشرفت در زمینه مورد بررسی کمک کنند.
خلاصه نتایج:
در ابتدا بخش نتیجه‌گیری، نتایج حاصله را به طور مختصر و شفاف خلاصه کنید.
تأیید یا رد فرضیات:
بیان کنید که آیا فرضیات مطرح شده در مقدمه تحقق یافته‌اند یا خیر و بر اساس چه مدارک و مدارجی این تأیید یا رد صورت گرفته است.
اهمیت و پیامدهای نتایج:
به اهمیت نتایج حاصله اشاره کنید و بیان کنید که چگونه می‌توانند در حوزه تحقیقاتی مورد بررسی و حتی کاربردهای عملی مفیدی داشته باشند.
پیشنهادها و پژوهش‌های آینده:
پیشنهادهایی برای تحقیقات آینده ارائه دهید و بیان کنید که کجاها می‌توانند از نتایج شما بهره‌برداری کنند.
اختصاص ویژه به اهداف اصلی:
در این قسمت، باید به‌طور ویژه به اهداف اصلی تحقیقات و حل مسئله‌های ابتدایی که در مقدمه معرفی کردید، اشاره کنید و بیان کنید که آیا تحقیقات شما به دستاوردهای مطلوبی رسیده است یا نه.
کلام آخر
در بخش بحث و نتیجه گیری پایان نامه کارشناسی ارشد، نتایج تحقیقات و پژوهش‌ها به‌طور دقیق مورد بررسی قرار می‌گیرد. تفسیر نتایج و مقایسه آنها با مطالعات پیشین انجام می‌شود. مزایا و معایب نتایج نیز بیان می‌شوند و راهکارهای ارتقاء کیفیت تحقیقات آینده ارائه می‌شود. بخش نتیجه‌گیری، خلاصه‌ای از نتایج و پیامدهای تحقیقات را ارائه می‌دهد و پیشنهادهایی برای تحقیقات آینده مطرح می‌شود.